Арыки должны перестать использоваться в качестве решения для ливневой канализации. В Алматы требуется создание полноценной, современной системы отвода дождевых вод. Мировая инженерная практика накопила множество примеров организации стоков. Крупнейший город Казахстана остро нуждается в разработке комплексной программы, основой которой станут эффективные – инновационные и экологичные – решения.

Исторически арыки в Алматы служили водопроводом, помогали орошению и охлаждению воздуха, но почему-то со второй половины 20 века в новых частях города арыки строились для другой цели – отвода поверхностных вод. Большую часть года они не используются, но занимают значительную часть территории города, создают угрозу безопасности для пешеходов и транспортных средств, а также вредят экологии города, сбрасывая загрязненный сток с дорог в почву и водные ресурсы.

Современные решения ливневой канализации включают не только сбор стока, но и регулирование, транспортировку, очистку и использование поверхностных вод. Закрытые системы увеличивают площадь земли общественного назначения, способствуя более рациональному землепользованию, решают проблемы безопасности, озеленения, охраны природы и транспорта, помогают повысить инженерную защиту, более гигиеничны в эксплуатации.

Арыки Алматы – это важная часть идентичности города. Их расположение являлось определяющим фактором при градации кварталов и ориентации улиц. Арыки должны остаться визитной карточкой Алматы, его уникальной исторической чертой. Они должны быть сохранены только там, где имеется их относительно постоянная запитка из природных источников. Точные данные по таким арыкам должна предоставить инвентаризация арычной сети, проводимая в настоящее время акиматом города.

Мы ожидаем, что городская администрация и общественность разделят нашу позицию.

Арықтар жаңбыр кәрізі ретінде пайдаланбау керек. Алматыда жаңбыр суын басқаратын толыққанды, заманауи жүйесін салу қажет. Кәзіргі кезде, әлемде мұның әртүрлі жер бедері мен климат жағдайлары үшін шешімі көрсетілген мысалдары жеткілікті. Еліміздің ең үлкен қаласында, негізі инновациялық және экологиялық болатын кешенді бағдарламаны әзірлеу қажет.

Бастапқыда, арықтар үш мақсатта салынды, атап айтсақ, су құбыры ретінде, суғару жүйесі ретінде және шаңды да ыстық ауаны салқындату мақсатында. Алайда, 20 ғасырдың екінші жартысынан бастап, қаланың жаңа аудандарында арықтар мүлдем басқа мақсатта салына бастады – яғни жер бетіндегі суларды ағызу үшін. Ондай арықтар, жылдың көп бөлігінде қаңырап бос тұрады, бірақ қаланың аумағының елеулі бөлігін алады, жаяу жүргіншілермен көлік құралдарының қауіпсіздігіне қатер төндіреді, сонымен қоса экологияға да жағымсыз әсер етеді.

Қала кеңістігіндегі жаңбыр кәрізі жер беті суларын бұру құрылғысы ғана емес. Жабық жүйелер қоғамдық қолданыстағы жер көлемін ұлғайтуға мүмкіндік береді. Бұл қаланың тығыз салынған учаскелерінде жерді оңтайлы пайдалануға ықпал етеді, қауіпсіздік, көгалдандыру, табиғатты қорғау мен тасымалдау мәселелерін шешеді, инженерлік қорғанысты арттыруға, жерасты кеңістігін қарқынды игеруге көмектеседі, жаңбыр суларын шаруашылық мақсатта пайдалануға жағдай жасайды, су пайдаланудың гигиеналық талаптарына неғұрлым сәйкес келеді.

Арықтар – Алматы бірегейлігінің маңызды бөлігі болып келеді. Арықтардың орналасуы кварталдарды жоспарлау мен көшелерді бағдарлауда шешуші фактор болды. Арықтар Алматының беткеұстар бейнесі ретінде, оның тарихи бірегей белгісі ретінде, көше бедерінің айрықша бөлшегі болып қала беруге тиіс. Алайда, арықтар тек тұрақтылау табиғи су көздерінен толығатын аудандарда ғана, сәулеттік безендірудің ерекше бір элементіндей болып сақталып қалуы қажет. Ондай арықтар туралы толық ақпаратты, биылға жоспарланған түгендеу жұмысының қортындысынан біле алатын боламыз.

Біз қала әкімшілігі мен қоғам, біздің ұстанымымызбен келіседі деп үміттенеміз.